Koperty Pocztowe

Najstarsze z nich oczywiście niepocztowego charakteru pojawiły się w XVII wieku. Powszechna produkcja i zastosowanie przypada dopiero w pierwszej połowie XIX wieku. Fama głosi, iż w poważnej mierze przyczynił się do tego około 1820 roku Brewer, angielski księgarz i właściciel sklepu z materiałami papierniczymi w Brighton. Pragnąc przyciągnąć klientelę urządził w świąta Bożego Narodzenia wystawę sklepową w formie piramidy ułożonej z różnych gatunków papieru. Szczyt piramidy zamykały małe kartoniki bileciki, przeznaczone do korespondencji. O wystawie tej mówiło ponoć całe Brighton, a małe bileciki stały się niebawem niezwykle modnym środkiem korespondencji. Szczególnie wśród rodu kobiecego. Co prawda nie były one zbyt wygodne dla korespondencji, gdyż pozostawiały mało miejsca na adres i nie można ich było składać. Wówczas w zwyczaju z uwagi na powszechne używani składnych papierów listowych. Stąd dały się też wkrótce słyszeć narzekanie wśród wielu kupujących. W tej sytuacji Brewer wpadł na pomysł wyrabiania „domowym sposobem” rozmaitej wielkości kopert. Ten „wynalazek” zaczął się cieszyć tak ogromnym powodzeniem, że Brewer nie mogąc sprostać popytowi na koperty pocztowe. Rozpoczął z pewną firmą londyńską masową produkcje kopert pocztowy. W niedługim czasie taką produkcję podjęło również wiele firm angielskich i zagranicznych.
Koperty Pocztowe

W wpisie poświęconym historii powstania znaczka pocztowego Sprawdź tutaj pisałem już o kopertach poprzedzających tą teraźniejszą. Nieszczęsna koperta Mulready’ego, z którą Rownland Hill wiązał tak wielkie nadzieje w usprawnieniu obrotu pocztowego. Okazało się niebawem, że koperta pocztowa zdobyła sobie poczesne miejsce wśród walorów pocztowych.




Koperty pocztowe w zależności od wartości nadrukowanego na nich znaku opłaty. Wyróżnić można koperty pocztowe przeznaczone do przesyłek listowych zwykłych, poleconych, urzędowych i lotniczych. Pierwsze np. koperty do przesyłek poleconych, wydała Wielka Brytania. W 1877 roku Poza Wielką Brytanią koperty pocztowe takie spotykamy między innymi w Liberii, Chile, Urugwaju oraz wielu byłych koloniach brytyjskich. Obecnie nadal w niektórych krajach wyzwolonych spod dominacji brytyjskiej.

Koperty pocztowe do korespondencji urzędowej ukazywały się między innymi w Wirtembergii i w Stanach Zjednoczonych. Do dziś zresztą poszczególne ministerstwa w USA stosują do korespondencji urzędowej specjalne koperty pocztowe do przesyłek bez nadrukowanego znaku opłaty pocztowej. Znajduje się na nich natomiast nadrukowany stylizowany orzeł niekiedy i herb USA oraz poza nazwą odpowiedniego ministerstwa napisy.

Official Business: Postage, and Fees Paid

Sprawa urzędowa; opłata pocztowa uiszczona ryczałtem.

Official Bussiness; Penalty, for Private Use to Avoid Payment of Postage $ 300

Sprawa urzędowa; użycie do celów prywatnych dla uniknięcia opłaty pocztowej karane jest grzywną 300 dolarów.

Pierwsze koperty pocztowe w Polsce pojawiły się 17 stycznia 1858 roku dla warszawskiej poczty miejskiej.

Był to jednakże koperty petersburskiej poczty miejskiej, które w Warszawie wprowadzone jedynie tytułem próby. 1 stycznia 1859 wprowadzono już dla warszawskiej poczty miejskiej własne koperty z pieczęcią Kasy Głównej Pocztowej. 1 stycznia 1860 roku dwie koperty z wydrukowanymi znakami opłaty wydane przez Komisję Rządową Przychodu i Skarbu Królestwa Polskiego. Przeznaczone one były dla poczty miejskiej w Warszawie oraz do korespondencji krajowej i do Rosji. Koperty powyższe należą już dziś do bardzo rzadkich walorów filatelistycznych.

Pierwszą kopertą lotniczą wprowadzono w Polsce do obiegu 6 sierpnia 1937 roku.

Zbiór polskich kopert pocztowych stanowić może niezwykle interesujący przyczynek do historii rozwoju usług pocztowych w naszym kraju. Wszelkie dane na temat polskich kopert pocztowych jak i w ogóle całostek zawarte są w III i V tomach Polskich znaków pocztowych oraz Katalogach specjalizowanych znaków pocztowych ziem polskich.